«Bondestudentar» (1883) er Garborgs litterære gjennombrott, og med den romanen vann han seg eit namn i utlandet òg. I vår litteratur er denne boka blitt grunnforteljinga om bondesonen som bryt opp for å skape seg eit anna liv, intellektuelt og urbant. Med hovudpersonen Daniel Braut får store problem på vegen mot det han har lært er det ideale liv, og han svik både seg sjølv og si eiga klasse. Romanen har ein moralsk og ein samfunnkritisk bodskap og er blitt ståande som ei av dei viktigaste sosial- og kulturhistoriske skildringane i norsk dikting.